ماده مخدر فلاکا یا زامبی چیست؟ ۵ عوارض خطرناک آن
فلاکا یکی از مواد مخدر خیابانی مصنوعی است که می‌تواند منجر به برخی رفتارهای عجیب‌وغریب و غیرقابل‌کنترل در مصرف‌کنندگان شود. اگرچه این ماده مخدر نسبتا جدید است اما مطالعات نشان می‌دهند که این ماده به اندازه مت‌آمفتامین قوی است و در افرادی که بیش‌ازاندازه از آن استفاده می‌کنند باعث اعتیاد و عوارض کوتاه‌مدت و بلندمدت خطرناکی می‌شود.
در ادامه با این ماده مخدر و عوارض آن بیشتر آشنا می‌شوید.
فلاکا چیست؟
اگر می‌خواهید بدانید فلاکا چیست؟ در ابتدا لازم است بدانید نحوه تهیه فلاکا چگونه است. فلاکا ماده مخدری است که از ترکیبی به نام alpha-PVP ساخته می‌شود. alpha-PVP به‌صورت صنعتی از ماده‌ای شبیه آمفتامین به نام کاتینون به دست می‌آید.
کاتینون‌های مصنوعی محرک‌هایی ساخته‌شده توسط انسان هستند که ازنظر شیمیایی با ماده کاتینون که در گیاه قات یافت می‌شود، ارتباط دارند. این گیاه در عربستان و شرق آفریقا رشد می‌کند و بعضی از افراد برای تجربه تاثیرات محرک خفیف، آن را می‌جوند.
در ارتباط با نحوه مصرف فلاکا، این ماده شبیه به ماده مخدر خیابانی نمک حمام است و معمولا در سیگارهای الکترونیکی، به‌صورت تزریقی و استنشاقی یا با خوردن مصرف می‌شود. کاتینون‌های مصنوعی مانند مواد مخدر فلاکا بخشی از داروهایی هستند که به‌عنوان مواد روان‌گردان جدید (NPS) شناخته می‌شوند.
این داروها برای اولین بار در اواسط دهه ۲۰۰۰ وارد بازار مواد مخدر شدند و برای شبیه‌سازی مواد مخدر دیگر مانند کوکائین، اکستازی و LSD ساخته شدند. کاتینون‌ها انواع متعددی دارند که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از: متیلون، متاکاتینون، بوپروپیون و بوفدرون.
alpha-PVP برای اولین بار در سال ۱۹۶۳ کشف شد و چهار سال بعد برای اولین بار به‌عنوان محرک سیستم عصبی مرکزی تایید شد. داروهای محرک سیستم عصبی مرکزی معمولا برای درمان بیماران مبتلا به اختلال نقص توجه یا نارکولپسی تجویز می‌شوند.
alpha-PVP در سال ۲۰۱۳ به شکل قرص در دسترس قرار گرفت و در سال ۲۰۱۴ با عنوان فلاکا به یکی از داروهای محبوب تبدیل شد. در این شرایط، فلاکا به‌عنوان دارویی که پتانسیل بالایی برای اعتیاد دارد موردتوجه قرار گرفت.
مصرف‌کنندگان فلاکا اقدامات خشونت‌آمیز قابل‌توجهی انجام می‌دادند و این باعث شد رسانه‌ها بارها در مورد تاثیرات منفی این ماده هشدار دهند. اولین تاثیراتی که مصرف این ماده ایجاد می‌کند شامل سرخوشی، افزایش تمرکز و تحریک، افزایش میل جنسی و اجتماعی شدن است. در برخی موارد این ماده می‌تواند منجر به خودکشی نیز بشود.
عوارض مصرف فلاکا چیست؟
مصرف فلاکا مانند مصرف سایر مواد محرک منجر به افزایش ترشح دوپامین در مغز می‌شود. دوپامین یک انتقال‌دهنده عصبی است که به تنظیم مراکز پاداش و لذت مغز کمک می‌کند.از سوی دیگر، فلاکا مانع از بازجذب دوپامین توسط سلول‌های مغزی می‌شود و درنتیجه احساس سرخوشی شدیدی را ایجاد می‌کند.
مشابه کوکائین و آمفتامین، عوارض فلاکا در کوتاه‌مدت عبارت‌اند از:
- احساس سرخوشی
- ضربان قلب سریع و تپش قلب
- افزایش فشارخون
- گوش‌به‌زنگی
- رفتار خشونت‌آمیز
این عوارض ناخوشایند باعث شده است که برای اشاره به این ماده، از عنوان فلاکا زامبی استفاده شود. از سوی دیگر، وقتی فلاکا در حال خروج از بدن است می‌تواند منجر به علائمی مثل خستگی و افسردگی شود.
این احساس باعث می‌شود که بسیاری از مصرف‌کنندگان دوباره شروع به مصرف فلاکا کنند تا از شر احساسات منفی خلاص شوند. درنتیجه این مسئله، اعتیاد می‌تواند ایجاد شود. همانطور که نسبت به ماده تحمل ایجاد می‌شود، فرد دائما باید مصرف خود را افزایش دهد و درنهایت ممکن است در معرض مرگ قرار گیرد.
اگر فلاکا در دوز بالایی مصرف شود می‌تواند دمای بدن را تحت تاثیر قرار دهد. دمای بالای بدن و گاهی اوقات تغییر شدید دمای بدن می‌تواند منجر به تحلیل عضلات و در پی آن، آسیب به کلیه شود. فارغ از روش های مصرف فلاکا، اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت این ماده می‌تواند با برخی از قوی‌ترین داروها ازجمله کوکائین و مت‌کریستال رقابت کند.
در مورد عوارض بلندمدت این ماده مخدر هنوز اطلاعات دقیقی در دسترس نیست زیرا فلاکا یکی از مواد مخدر جدید است و تحقیقات بیشتری در مورد آن لازم است. بااین‌حال، مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهند که این ماده می‌تواند برای کلیه‌ها سمی باشد و منجر به نارسایی کلیه شود.
ناشناخته بودن عوارض بلندمدت فلاکا بسیار نگران‌کننده است زیرا هیچکس نمی‌داند که این ماده در بلندمدت می‌تواند چه تاثیری بر مغز و بدن داشته باشد.
مصرف فلاکا چه علائمی دارد؟
علائم رفتاری مصرف فلاکا می‌تواند مشابه علائم رفتاری مصرف کوکائین باشد. برخی از علائم فلاکا عبارت‌اند از:
- گوش‌به‌زنگی
- بیش فعالی
- تحریک شدید
- رفتارهای ناهنجار و عجیب‌وغریب
- علائم روان‌پریشی مانند هذیان و توهم
شباهت فلاکا به نمک حمام از این لحاظ است که این ماده مخدر با پتانسیل بالایی برای انجام رفتارهای خشونت‌آمیز و سایر پیامدهای منفی روانی اجتماعی در هنگام مصرف همراه است. این پیامدها به‌ویژه زمانی اتفاق می‌افتند که ماده مخدر در دوز بالا مصرف شود.
اعتیاد به فلاکا چگونه است؟
اگرچه فلاکا پیامدهای منفی بسیار آسیب‌رسانی دارد اما برخی افراد به مصرف آن ادامه می‌دهند. یکی از علل اصلی این مسئله، مقرون‌به‌صرفه بودن این ماده مخدر است. فلاکا در ایران نسبت به کوکائین ارزان‌تر و قابل‌دسترس‌تر است و اثرات آن نیز طولانی‌تر و شدیدتر است.
ماده مخدر فلاکا می‌تواند اثرات غیرقابل‌پیش‌بینی‌ای را ایجاد کند و ده برابر قوی‌تر از کوکائین است. از سوی دیگر، برخی از ترکیبات فلاکا می‌توانند اثرات تجزیه‌ای مشابه با اثرات کتامین یا سایر داروهای آرام‌بخش را ایجاد کنند.
اگر فلاکا در دوز کم مصرف شود می‌تواند به‌عنوان یک محرک عمل کند و منجر به احساس سرخوشی و گوش‌به‌زنگی بیشتر شود. همچنین می‌تواند در برخی افراد، علائم روان‌پریشی ایجاد کند. کاتینون‌های مصنوعی ازجمله فلاکا اعتیادآور هستند و می‌توانند منجر به علائم ترک فلاکا مانند اضطراب، لرزش، پارانویا، افسردگی و مشکلات خواب شوند.
بنابراین، این ماده مخدر بسیار خطرناک و اعتیادآور است و فردی که این ماده را مصرف می‌کند لازم است درمان حرفه‌ای دریافت کند.
اعتیاد به فلاکا چگونه درمان می‌شود؟
تاثیرات عصب‌شناختی فلاکا ممکن است با داروهایی مانند بنزودیازپین‌ها شود. بنزودیازپین‌ها برای مقابله با تحریک و رفتار ناهنجار ناشی از ماده مخدر تجویز می‌شوند. از سوی دیگر، اثرات قلبی این داروها را می‌توان با تزریق نوراپی‌نفرین با دوز پایین طی چند ساعت برطرف کرد.
این داروها برای عادی‌سازی ضربان قلب و فشارخون تجویز می‌شوند. پس از این مراحل، نظارت و پیگیری چندهفته‌ای برای اطمینان کامل از بهبودی فرد ضروری است. درمان اعتیاد به فلاکا شامل مراحلی است که در ادامه مطرح می‌شوند.
توان‌بخشی
ترک اعتیاد به فلاکا بسته به شرایط فرد می‌تواند شامل درمان بستری یا درمان سرپایی باشد. درمان بستری مستلزم این است که فرد در کلینیک ترک اعتیاد مثل کلینیک ترک اعتیاد پارس اقامت داشته باشد.
این نوع درمان معمولا بسیار موثر است زیرا باعث می‌شود که فرد از محیط روزمره جدا شود و در مرکز تمام انرژی و تمرکز خود را معطوف به ترک مواد مخدر کند. در مقابل، درمان سرپایی به این صورت است که فرد در خانه اقامت دارد اما برای دریافت درمان لازم است به‌طور مرتب به کلینیک ترک اعتیاد مراجعه کند.
در برخی موارد، در مشاوره اعتیاد برای بیمار ممکن است دارودرمانی در نظر گرفته شود. دارودرمانی برای کاهش میل به مصرف، تقویت اجتناب از مصرف و برای درمان علائمی مانند روان‌پریشی یا آشفتگی انجام می‌شود.
از سوی دیگر، افرادی که دچار مسمومیت با کاتینون‌ها شده‌اند به مراقبت مداوم نیاز دارند تا آسیبی که به وضعیت عملکردی آن‌ها وارد شده بهبود پیدا کند.
روان‌درمانی
علاوه بر دارودرمانی و توان‌بخشی، روان‌درمانی نیز برای افرادی که به فلاکا اعتیاد دارند ضروری است. روش‌های این نوع درمان شامل موارد زیر هستند:
- مشاوره فردی یا گروهی
- کنترل وابستگی
- درمان شناختی رفتاری
درنهایت، فلاکا یکی از مواد مخدر جدید است که می‌تواند با عوارض ناخوشایند و بسیار خطرناکی همراه باشد. بااین‌حال، به دلیل اینکه ارزان و در دسترس است و همچنین اثرات شدید و فوری ایجاد می‌کند می‌تواند باعث اعتیاد شود.
منبع: کلینیک ترک اعتیاد پارس
