۴ مرحله اعتیاد چیست؟
۴ مرحله اعتیاد چیست؟
۴ مرحله اعتیاد چیست؟ اعتیاد به مواد مخدر یا اختلال سوءمصرف مواد یک مسیر کاملاً فرمولیزه را دنبال می کند. در حالی که معمولاً به عنوان رفتاری برای سرگرمی آغاز می‌شود، اما در نهایت می تواند خطرناک و حتی تهدید کننده زندگی فرد مصرف کننده باشد.
درک اینکه چگونه مغز و بدن شما در مراحل مختلف اعتیاد واکنش متفاوتی از خود نشان می‌دهند، می‌تواند به شما کمک کند تا از رفتن بیش از حد به سمت اعتیاد کامل جلوگیری کنید.
مرحله ۱: امتحان مواد مخدر
اعتیاد اغلب با امتحان استعمال مواد شروع می شود. به ویژه نوجوانان به دلیل فشار یا کنجکاوی همسالان احتمالاً مواد مخدر را آزمایش می‌کنند، اگرچه بزرگسالان نیز از این امر مصون نیستند.
دلایل دیگر برای آزمایش دارو ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- رفع استرس روانی
- کاهش استرس در محل کار
- کاهش اضطراب اجتماعی
- کنار آمدن با یک موقعیت ناراحت کننده زندگی
- کاهش ناراحتی های جسمی
برخی افراد ممکن است آزمایش کنند و آن را رها کنند. با این حال، برای بسیاری، این مرحله اول به سادگی دری را برای مرحله بعدی اعتیاد – استفاده منظم – باز می کند.
مرحله ۲: استفاده منظم
در این مرحله ب، مصرف مواد مخدر ممکن است به یک سبک زندگی تبدیل شود تا یک عمل موقت یا تفریحی. مصرف کنندگان ممکن است متوجه شوند که برای عبور از موقعیت‌های اجتماعی شروع به مصرف مواد مخدر کرده‌اند، یا اینکه دریابند که انجام برخی رفتارها بدون مصرف مواد لذتی ندارد.
همانطور که به طور منظم از مواد مخدر استفاده می کنید، متوجه می‌شوید که آنچه زمانی به کاهش استرس یا کسالت کمک می کرد، اکنون یکی از عواملی است که به افزایش آن کمک می کند.
استفاده منظم یا اجتماعی می تواند خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش دهد:
- نوسانات خلقی اغراق آمیز
- افسردگی و اضطراب
- اشتغال به مواد مخدر
- کناره گیری از دوستان و خانواده
- عدم علاقه به فعالیت هایی که زمانی از آنها لذت می بردید
- رفتارهای پرخطر، مانند رانندگی تحت تأثیر مصرف مواد مخدر
مرحله ۳: وابستگی
پس از مصرف مکرر مواد مخدر، مرحله‌ای فرا می رسد که شما نسبت به دارو ایجاد تحمل می کنید و اکنون بیشتر و بیشتر به آن میل می کنید و به آن تکیه می کنید، تا جایی که مصرف مواد را بر سایر چیزهای زندگی اولویت می دهید. علائم هشدار دهنده این مرحله ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- وسوسه‌های جسمی یا روانی
- افسردگی
- تحریک پذیری
- خستگی
در این مرحله دارو تبدیل به پاداشی برای بدن شده و با شدت بیشتری شروع به ولع مصرف مواد می کند. ولع روانی همراه با نیازهای بیولوژیکی می تواند منجر به اعتیاد یا وابستگی شود.
برخی از تغییرات رفتاری که در این مرحله مشاهده می شود عبارتند از:
- نیاز به دوزهای قوی تر و مکرر
- قرض گرفتن یا سرقت پول
- بی توجهی به خانواده، دوستان یا کار
- تغییر گروه همسالان
مرحله ۴: اعتیاد
با اعتیاد تمام عیار، مصرف کنندگان مواد مخدر اغلب وقت خود را صرف فکر کردن در مورد چگونگی رسیدن به بالاترین سطح بعدی می کنند. در این مرحله، حتی اگر بخواهند، ممکن است نتوانند آن را تــرک کنند. برخی از تغییرات رفتاری که معمولاً در این مرحله مشاهده می شود عبارتند از:
- حذف وعده های غذایی
- بی توجهی به نیازهای اولیه
- بدتر شدن عادات آراستگی
- کمبود خواب
- زندگی بدون داشتن برنامه ثابت
- افکار خودکشی
پیامدهای این مرحله عبارتند از:
- از دست دادن شغل
- افزایش رفتارهای مجرمانه
- فقر پایدار
- ایمنی پایین بدن که منجر به عفونت و بیماری می شود
مراحل ترک اعتیاد چیست؟
بسته به رفتار معتادان در مرحله بهبودی، پنج مرحله بهبودی اعتیاد وجود دارد:
۱- پیش فکری: فرد تمایلی به توقف مصرف مواد مخدر ندارد، چه به دلیل بی اطلاعی از عواقب رفتار خود و چه به دلیل انکار. در این مرحله آنها به دلایلی برای قطع مصرف مواد مخدر فکر نمی کنند.
۲- تفکر: ممکن است فرد تغییر جزئی در افکار خود در مورد قطع مصرف مواد داشته باشد. آنها از مزایا و معایب مصرف مواد آگاه هستند، اما راه‌هایی برای ترک عادت‌های خود برنامه‌ریزی نکرده‌اند. این مرحله با احتمال یافتن راه حلی برای مشکل همراه است و معتادان ممکن است برای یادگیری راه‌هایی برای کنترل اعتیاد خود به فکر بیافنتد.
۳- مرحله آمادگی: فرد تشخیص می دهد و می فهمد که با اعتیاد مشکل دارد و آماده ایجاد تغییرات مثبت است. افراد در این مرحله برای درمان سوءمصرف مواد آماده هستند و چالش‌هایی را که ممکن است در این راه با آنها مواجه شوند، درک می‌کنند. علاوه بر این، آنها ممکن است راه هایی را برای مدیریت وسوسه‌های مصرف خود شناسایی کنند.
۴- مرحله اقدام: این مرحله می تواند برای بسیاری دشوار باشد زیرا شامل ترک عادت های قدیمی و ایجاد عادات جدید است. موفقیت این مرحله به عوامل متعددی از جمله پشتیبانی مناسب، آموزش و همیاری بستگی دارد.
۵- پیشگیری از عود و بهبودی: فرد سعی می کند رفتارهای جدیدی را برای کاهش وسوسه ایجاد کند که به او در جلوگیری از عود کمک می کند. مهم است که در نظر داشته باشید که حتی اگر فرد مصرف مواد مخدر را به طور کامل متوقف کرده باشد و دیگر وسوسه نداشته باشد، با عدم تغییر سبک زندگی خود، عود مصرف می تواند مجددا اتفاق بیافتد.
منیع: مدیسن نت
تهیه و ندوین: مرتضی مبصری اطلاع رسانی جمعیت تولد دوباره
