زیربنای وابستگی ، اعتقادات و باورها

زیربنای وابستگی ، اعتقادات و باورها

تعریف وابستگی: وابستگی به هر چیز و هرکس که در یک یا چند قسمت از زندگی فرد اختلال ایجاد کند، و او نتواند شخصاً این اختلال را برطرف کند.

این اختلال توام با عدم رضایت از خود، دیگران، خدا و دنیاست.

وابـسـتـگـی چگونه شروع می‌شود؟ این حالت دیوانه‌وار و پیش‌رونده که به مرور بدتر می‌شود، چطور شکل می‌گیرد؟
این جریان، با روندهای فکری موهوم و غیرواقعی که از اعتقادات و باورهای ریشه‌ای و اصلی نشأت گرفته است، آغاز می‌شود. به عبارت دیگر اعتقادات و باورهای ریشه‌ای و اصلی که فرد وابسته در مورد خود دارد، دید، درک و قضاوت او را در مورد واقعیات و دنیای واقعی تحت تاثیر قرار می‌دهد.

تمامی انسانها، دارای نظام عقیدتی مشابهی هستند. این نظام از مجموعه‌ای از فرضیات، قضاوت‌ها و افسانه‌هایی که انسان آنها را به عنوان واقعیت پذیرفته، تشکیل شده است. دراین مجموعه، پیام‌های بسیار نیرومند خانواده تعیین کننده اصلی چگونگی ارزشی است که ما برای خود قائل هستیم، روابط ما با هرچیز و هرکس و همچنین نیازها و مسائل جنسی ما. این پیام‌ها حق انتخاب و اختیار، جواب‌ها، راه حل‌ها، روش‌ها، امکانات و رفتاری را که شخص می‌تواند برای خود درپیش گیرد مشخص می‌کند. درواقع این انتخاب نمونه‌ای از انواعی است که در جهان وجود دارد.

ما بر مبنای این مدل:

۱- تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی می‌کنیم.
۲- رفتار و اعمال دیگران را تعبیر و تفسیر می‌کنیم.
۳- از تجربیات زندگی، معنی و مفهوم می‌سازیم.
۴- مشکلات را حل می‌کنیم.
۵- الگوی روابط خود را طرح‌ ریزی می‌کنیم.
۶- مقام، شغل و حرفه خود را معین می‌کنیم.
۷- اولویت‌های خود را انتخاب می‌کنیم.
۸- تشکیل خانواده می‌دهیم.

نظام عقیدتی، برای هر یک از ما مانند فیلتر یا صافی است که به کمک آن مسئله اصلی زندگی‌مان را که «انتخاب کردن است» حل می‌کنیم. در نظلام عقیدتی وابستگان، اعتقادات و باورهای ریشه‌ای و اصلی بخصوصی وجود دارد که معیوب و ناسالم است و نتیجتاً زمینه اصلی و اساسی را برای سیر بیماری وابستگی بوجود می‌اورد.

اعتقادات و باورهای ریشه‌ای و اصلی وابستگان جایی است که ارکان بیماری در آن مستقر شده است.

به‌طور کلی وابستگان خود را انسانهای باارزشی نمی‌دانند. آنها اعتقاد دارند که اگر دیگران پی به خصوصیات آنان منجمله وابستگی‌شان ببرند دیگر اهمیتی به آنها نمی‌دهند و نیازهایشان را برآورده نمی‌کنند.

یکی از نیازهای اصلی انسان، احساس دوست داشته شدن است. این احساس، به انسان برای رسیدن به زندگی موفق، امنیت کافی می‌بخشد.

متأسفانه وابستگان از این موهبت محرومند. احساس بی‌ارزشی فرد وابسته، آنقدر شدید است که اجازه نمی‌دهد دوست داشته شدن را حس کند و اگر هم بکند، شخصیت افراطی او، به او می‌گوید که کافی نیست.

هریک از وابستگی‌هایی که داریم، ابزارهای کنترل زندگی نابسامانی است که برای خود انتخاب کرده ایم. ابزار اصلی بیمار وابسته، کنترل است. او از روابط و اطلاعات مختلف برای حفظ کنترل استفاده می‌کند و انرژی زیادی صرف آن می‌کند.

انتخاب ما، انتخاب آزاد نبوده است. بعضی اسم آن را اجبار و تحمیل می‌گذارند، درحالی که ما اکثراً حق انتخاب داشته‌ایم. انتخاب‌های ما همگی از ترس سرچشمه گرفته‌اند. انتخاب آزاد، انتخابی است که به خاطر رشد و تعالی صورت می‌گیرد، ما برای انتخاب، گزینه های محدودی داشته‌ایم و اکثراً بر مبنای بد از بدتر بهتر است‌! صورت گرفته‌اند. ما لازم است انتخاب‌های ناسالم خود را شناسایی کنیم و بفهمیم که وابستگی‌های ناسالم چگونه امنیت‌های بیمارگونه‌ای برایمان آورده‌اند و ما را از حقیقت وجودمان و از کودک درونمان، دور کرده‌اند.

چگونه ما بخاطر اینکه فکر میکردیم لیاقت عشق، رفاقت و موفقیت را نداریم، خود را به امنیت‌های دست دوم فروخته‌ایم. چطور اگر عشق نمی‌گرفتیم، با کتک، تنبیه، تحقیر، جوک‌های منفی و سرکوب کننده، توجه می‌گرفته‌ایم و بعد روابط جنسی را به جای عشق پذیرفتیم.

بعضی از ما حتی به تجاوز جنسی تن داده‌ایم تا شاید نیاز عاطفی و نیاز به دوست داشته شدن در ما ارضاء شود و شاید بتوانیم عشق را تجربه کنیم.

ابزار کنترل

مهم‌ترین ابزار کنترل ما، الگوی اعتقادی، فکری، عاطفی و رفتاری ناسالمی است که از کودکی با توجه به اینکه چه الگوهایی در دسترس ما بوده است، انتخاب کرده‌ایم.

در وهله اول ما می‌خواهیم با این الگوها آشنا شویم و پس از این شناخت، آمادگی پیدا کردن و انتخاب الگوهای سالم را پیدا می‌کنیم.

برای ایجاد تغییرات لازم در این الگوها و عادت‌ها به علت ثابت شدن آنها، توانایی لازم در فرد وابسته وجود ندارد و برای رهایی از آنها و انتخاب الگوهای سالم، ما نیاز به کمک دیگران و فرآیندهای تخصصی تغییر رفتار داریم.

منبع: کتاب ۷ جهش نوشته فروهر تشویقی